پایان نشست دوحه و امیدواری سازمان ملل به ایجاد جامعه باز در افغانستان

جمهوری مدارا: سومین نشست دوحه در مورد افغانستان که برای دو روز ادامه داشت و عصر روز دو شنبه 11 سرطان به پایان رسید. روزماری دی کارلو، معاون دبیر کل سازمان ملل متحد که مدیریت سومین نشست دوحه را به عهده داشت در پایان این نشست گفت، تعامل با طالبان ادامه خواهد یافت.

وی هم­چنین نسبت به نتیجه این نشست برای ایجاد یک جامعه باز در افغانستان ابراز امیدواری کرده است. او هم­چنین ابراز امیدواری کرده است که حضور نماینده‌گان کشورها در نشست دوحه سرانجام بتواند سبب ایجاد یک جامعه باز و فراگیر به لحاظ حکومت‌داری و مشارکت جامعه مدنی در افغانستان شود.

این مقام سازمان ملل متحد، نشست دو روزه دوحه را سازنده عنوان کرده و تأکید ورزیده است که به تعامل با گروه طالبان ادامه خواهد یافت. خانم دی‌کارلو اما تأکید کرده است که روند نشست‌های د‌‌وحه گامی برای به رسمیت شناسی طالبان نیست. به گفته رزماری دی‌کارلو معاون دبیر کل سازمان ملل متحد، در این نشست در رابطه به ضرورت حکومت‌داری فراگیر و احترام به حقوق اقلیت‌ها گفت‌وگو شده است.

درهمین حال ذبیح‌الله مجاهد، رییس هیأت نمایندگی گروه طالبان در نشست دوحه گفته است که در این نشست تعهد شد تا محدودیت‌های اقتصادی و بانکی برداشته شود. وی با نشر متنی در شبکه ایکس، جریان نشست را خوب توصیف کرده و گفته است که اکثر کشورها از سکتور خصوصی افغانستان اعلام حمایت کرده‌اند.

نشست سوم دوحه با حضور نمایندگان ویژه‌ی حدود 25 کشور و 5 سازمان بین المللی به مدیریت سازمان ملل متحد، روز یک‌شبنه در دوحه قطر آغاز شد و عصر روز دوشنبه پایان یافت. این نشست با حضور نمایندگان گروه طالبان و بدون حضور نمایندگان زنان، جامعه‌ی مدنی و سایر گروه‌های سیاسی افغانستان برگزار شد.

عدم دعوت نمایندگان زنان و جامعه‌ی مدنی و حضور طالبان در این نشست با انتقادات گسترده مواجه بود. سخن‌گوی گروه طالبان از مو قف کشورهای امریکا، روسیه، چین، ایران، پاکستان، قزاقستان، ازبیکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و سازمان همکاری‌های اسلامی قدردانی کرد.

ابراز امید برای طرف شدن ممنوعیت آموزش دختران؛

گروه طالبان که یک با قرائت به گفته ناظران افراط گرایانه از دین بر مقدرات سیاسی مردم افغانستان مسلط شده است، محدودیت های فراوانی را در عرصه‌های مختلف زندگی مردم وضع کرده است.

ممنوعیت آموزش و کسب تحصیل دختران از بارز ترین محدودیت های وضع شده بر مردم افغانستان است که با واکنش های بسیار جدی مجامع بین المللی نیز مواجه است.

معاون دبیر کل سازمان ملل متحد اما در پایان نشست دوحه ابراز امیدواری کرده است که مشکل ممنوعیت آموزش دختران به زودی حل شود. این مقام ملل متحد، ممنوعیت آموزش، تحصیل و کار دختران و زنان را به معنای به تأخیر انداختن روند توسعه افغانستان عنوان کرده است.

از زمان تسلط گروه طالبان در 15 آگست سال 2021 تاکنون، دختران نتوانسته­اند به مکاتب و دانشگاه‌ها بروند. از این محرومیت حدود بیش­تر از هزار روز می­گذرد؛ با وجود درخواست‌های مکرر مردم و جامعه بین المللی، گروه طالبان هنوز این ممنوعیت را برطرف نکرده است.

معاون دبیر کل سازمان ملل متحد ابراز کرده است که نماینده‌گان کشورهای اشتراک‌کننده در نشست دوحه رفع ممنوعیت آموزش و تحصیل دختران را به عنوان خواست درجه یک با نمایندگان گروه طالبان مطرح کرده اند.

وی ابراز امیدواری کرده است که به این خواست‌ها به زودترین فرصت گوش فرا داده شده و دروازه مکاتب و دانشگاه‌ها به روی دختران باز شود. با این حال، معاون دبیر کل سازمان ملل متحد نگفته است که نمایندگان گروه طالبان در رابطه رفع ممنوعیت آموزش دختران چه گفته اند.

زنان در نشست دوحه جای نداشت؛

معاون دبیر کل سازمان ملل متحد گفته است که سازمان ملل نقش‌اش را در رابطه به زنان، جامعه مدنی و اقلیت‌های افغانستان به هیچ‌وجه کاهش نخواهد داد. موضوع زنان از اجندای نشست سوم دوحه حذف شد و این اقدام واکنش های گسترده ملی و بین المللی را به همراه داشت.

قرار است دوتن به نمایندگی از جامعه مدنی افغانستان با معاون دبیرکل ملل متحد و نمایندگان کشورها دیدار کنند. به گفته معاون دبیر کل سازمان ملل متحد، پنج نفر برای نشست با جامعه مدنی دعوت شده بودند که از این میان سه تن این دعوت را رد کردند. قرار است که یک زن و یک مرد در این نشست با حضور نمایندگان کشورها و سازمان‌های بین المللی شرکت کنند.

خانم حبیبه سرابی، زبیده اکبر و نبیله مصلح سه تن از فعالان زنان هستند که دعوت سازمان ملل متحد برای شرکت در نشست دوحه را رد کردند. در همین حال گفته می‌شود، نماینده­گان گروه طالبان فردا صبح محل برگزاری نشست دوحه را ترک خواهند کرد و قرار نیست با اعضای جامعه مدنی افغانستان دیدار کنند.

ذاکر جلالی از مسئولان وزارت خارجه طالبان، پیش­تر گفته بود که نشست سوم دوحه روز دوشنبه خاتمه می‌یابد و «جلسات بعدی» مربوط به نشست دوحه نیست.

رزماری دی‌کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل در نشست خبری خود در پایان نشست دوحه گفت که از انتقادها بر نشست سوم دوحه کاملا آگاه است. او اماتأکید کرده است که ما هنوز در آغاز روند قرار داریم.

رزماری دی کارلو گفته است که سیاست سازمان ملل متحد این است که مردم در محور تصمیم‌گیری‌ها قرار داشته باشد و زنان نیز بخشی از مردم‌اند. معاون دبیرکل سازمان ملل در پایان نشست دوحه گفت: «افغانستان با محروم کردن ظرفیت نیم جمعیت­اش، نمی‌تواند به جامعه بین‌المللی بازگردد».