جمهوری مدارا: سویتا رهیاب زادهی سال 1379 در ولایت کابل است. مکتب را تا صنف دهم در لیسهی عالی کوشان و دو سال آخر را در لیسهی عالی زینب کبرا به اتمام رسانده است. رهیاب در جریان اینکه دانشآموز مکتب بود، فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی نیز داشته که از جمله سمت معاونیت انجمن جوانان سازنده، مدیریت آموزشگاه اقرا و مدیریت در چندین آموزشگاه و انجمن دیگر را میتوان جزئی از ارزندهترین کارها و فعالیتهای وی شمرد. سویتا در کنار آموزش و فعالیتها، سابقه و تجربهی تدریس زبان انگلیسی را نیز در چندین آموزشگاه درغرب کابل دارد. بانو رهیاب بعد از سپریکردن امتحان کانکور توانست در بخش مشاوره و رهنمایی دانشکدهی روانشانسی دانشگاه کابل پذیریش بگیرد؛ اما بعد از سپریکردن چهار ترم درسی در دانشگاه، رژیم تغییر کرد و همزمان با به قدرترسیدن طالبان و وضع محدودیتهای آموزشی بر دختران، مسیر سویتا نیز دگرگون شد. او با تمام شرایط و محدودیتها اما بازهم به دنبال فرصت برای رشد و پیشرفت بود. بعد از چندی جستُجو و تلاش توانست در بورسیهی دانشگاه آسیایی برای زنان قبولی بگیرد. سویتا رهیاب که اکنون دانشجویی سال دوم در رشتهی صحت عامه در کشور بنگلهدیش است؛ مسیر و آیندهی خود را روشن میبیند و میخواهد از تجربههای مسیر تحصیلیاش بگوید.
رسا: پذیریش و کامیابی در بورسیهی دانشگاه آسیایی برای زنان، مثل سایر بورسیهها شرایطی دارد؛ شما چه قسم برای این بروسیه درخواست دادید و کدام مرحلهها را سپری کردید؟
رهیاب: بعد از معلومات در مورد این فرصت تحصیلی، در نخستین گام وارد سایت خود دانشگاه شده و ثبتنام کردم. و بعد برای امتحان ایمیل دریافت کردم. البته هر چند در اول گفته شده بود که داشتن گذرنامه ضروری نیست؛ اما در مرحلهی امتحان و مصاحبه حتمی باید گذرنامه میداشتیم». بعد از سپریکردن امتحان و مصاحبه موفق شدم پذیریش بگیرم. باید بگویم که بین هر ایمیلی که از سوی دانشگاه برای طی مراحل اسناد دریافت میکردم، یک ماه فاصله بود.
رسا: داشتن کدام مهارتها برای کامیابی در این بورسیه برتری محسوب میشود و چه چیزی خیلی نقش پر رنگ در کامیابی شما در این بورسیه داشت؟
رهیاب: تسلط بر زبان انگلیسی، فیصدی بلند نمرات سه سال مکتب و چگونگی مصاحبه از جمله تاثیرگذارترین مشخصهها در دریافت و کامیابی این بورسیه است. هر چند داشتن مدرک زبان و سطح بالایی دانستن زبان انگلیسی مقید نشده؛ اما با آن هم زبان انگلیسی را باید در حد که بتوانیم مصاحبه را بگذارنیم یک مزید محسوب میشود.
رسا: گفته میشود با اینکه این دانشگاه در کشور بنگلهدیش موقعیت دارد اما از طرف کشور آمریکا حمایت میشود؛ از امکانات و کیفیت سیستم آموزشی دانشگاه بگویید که چگونه است؟
رهیاب: کیفیت سیستم آموزشی اینجا به نظر من عالیست؛ چون استادها در اینجا بومی استند و با زبان بومی انگلیسی تدریس میکنند. از سویی، آموزش به زبان بینالمللی انگلیسی ما را کمک میکند که به منابع درسی گسترده و جهانی دسترسی داشته باشیم. و به نظر خودم در کنار امکانات، استفادهی خود دانشجو از این فرصتها هم در رسیدن هدف و نتایج بهتر نقش خیلی مفید دارد.
رسا: از تجربهی شروع درسهایتان بگویید و همچنان شما در جریان یکروز چند ساعت به شکل رسمی درس میخوانید؟
رهیاب: روزهای نخست درسی و آغاز درسها ساده و خوشآیند بود چون برای معرفی و شناخت با محیط دانشگاه برای ما از سوی دانشگاه، برنامههای بسیار خوب گرفته بودند. در جریان یکروز ما هفتونیم ساعت به طور رسمی درس میخوانیم.
رسا: آیا دانشگاه برای آموزش زبان انگلیسی به دانشجویان برنامهی مشخص دارد یا خیر؟
رهیاب: بله، به مدت یکسال برای داشجویان برنامهی زبان مد نظر گرفته شده است؛ اما نظر به ظرفیت خود دانشجو فرق میکند، بعضیها ممکن است تا یکونیم یا دو سال برنامهی آموزش زبان داشته باشند.
رسا: نظر به معلومات که از خودتان با ما شریک کردید، شما در دانشگاه کابل مدت دو سال را روانشناسی خواندید، چرا حال صحت عامه میخوانید؟
رهیاب: تغییر در رشتهی کنونی و رشتهی را که قبل در دانشگاه کابل به مدت دو سال خوانده بودم دو علت دارد؛ نخست، رشتهی و بخشهای روانشناسی در دانشگاه کنونی تدریس نمیشود. بعد، به علاقهمندی که در بخشهای طبی داشتم رشتهی صحت عامه را انتخاب کردم.
رسا: به غیر از افغانستان دیگر از کدام کشورها، دانشگاه آسیایی برای زنان، دانشجو دارد؟
رهیاب: به جز از افغانستان از کشورهای مختلف آسیایی مثل: ویتنام، سوریه، میانمار، پاکستان، هند، یمن و چند کشور دیگر دانشجو دارد و مصروف تحصیل استند.
رسا: آیا در کنار فعالیت درسی، برنامههای فرهنگی و تفریحی از طرف دانشگاه برای شما مدنظر گرفته میشود یا خیر؟
رهیاب: بله، بر علاوهی درس، برنامههای مختلف تفریحی و فرهنگی برای شادی روحیهی دانشجویان از طرف دانشگاه گرفته میشود. مثل بازدید از شهرهای مختلف و مکانهای مختلف کشور بنگلهدیش؛ البته باید تمام مصرف را خود دانشجو بپردازد و دانشگاه فقط در قسمت رهنمایی و ترتیب برنامهها همکاری میکند.
رسا: حد اوسط شاگردان در هر صنف درسی شما چند نفر است و آیا احتمال قبولی مرحلهی بعدی شما در کشور آمریکا نسبت به سایر بالا است یا خیر؟
رهیاب: در هر صنف درسی بین پانزده تا سی نفر شاگرد است و گرفتن بورسیه برای مرحلهی بعدی بر میگردد به اینکه هر دانشجو چقدر از فرصتها استفاده کرده و موفق به بورسیه بعدی میشود؛ یعنی دقیق بستگی به تلاش و درسخواندن خود دانشجو دارد.
رسا: به غیر از صنف درسی از یادگرفتن و خاطرههای خوب تان در جریان مدتی که در آنجا استید بگویید.
رهیاب: یکی از بهترین فرهنگ مردم بنگال، احترام به شهروندان کشورهای بیرونی است. در مدتی که اینجا استم درک کردم که چه در خوابگاه یا دانشگاه و چه هم در بیرون و در فضای عمومی شهر، مردم به ما احترام میگذارد. خاطرهی خوبام هم دیدن از سه شهر مختلف کشور بنگهدیش است که از لحاظ فرهنگی ارزشهای متنوع داشتند. همچنان در اینجا زنان برای کار در تمام بخشها از کسبهکاری گرفته تا سمتهای رسمی آزاد استند و با وجود که بنگلهدیش کشور اسلامیست؛ اما هیچگونه افراط را در فرهنگ به ویژه زندگی زنان نمیبنیم که این خود برای من جزئی از خوبیهای اینجا است.
رسا: پیام شما به کسانیکه گزارش را میخوانند چیست؟
رهیاب: از همه مخاطبان خواهان استم برای رشد پیشرفت شان کار کنند و از هر نوع فرصت که در آن دسترسی دارد، نهایت استفاده را ببرد. یک پیام هم برای دختر خانمهای که حال در افغانستان استند دارم؛ اینکه هیچگاه تسلیم نشوند، برای رسیدن به هدف و آرزوهایشان استفاده کنند و به دنبال راهی برای پیشرفتشان باشند