کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا قتل عام هزارهها را در افغانستان به رسمیت شناخت
-
عزیزالله احمدی
- ۱۹ میزان ۱۴۰۳
جمهوری مدارا: کمیته‌ی روابط خارجی و کمیته‌ی فرعی حقوق بشر پارلمان کانادا، در یک اقدام تاریخی و بی‌سابقه، اعلام کرده است که نسل‌کشی هزارهها در دوران امیر عبدالرحمان، پادشاه پیشین افغانستان و ادامه‌ی آزار و اذیت این گروه قومی را به رسمیت می‌شناسد.
در گزارشی این کمیته آمده است که با توجه به مبارزات دوام‌دار هزارهها برای بقا و دفاع از حقوق انسانی‌شان در ۲۸ اپریل ۲۰۲۳ میلادی، کمیته‌ای حقوق بشر و کمیته‌ی روابط خارجی پارلمان کانادا تصمیم گرفتند که درباره‌ی «نسل‌کشی» هزارهها بررسی کنند.
این دو کمیته‌ای پارلمان کانادا به تاریخ ۲۸ اپریل سال ۲۰۲۳ میلادی از شماری از پژوهش‌گران و متخصصان حوزه‌ای تاریخ و سیاست افغانستان دعوت کردند تا در مورد وضعیت هزاره‌های افغانستان در این کمیته شهادت بدهند.
شهادت بر قتل‌عام هزارهها
بر بنیاد گزارش نشر شده از سوی این کمیته، گواهان به هدف قرار دادن هزارهها بین سال‌های ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳ میلادی اشاره کرده و تاکید ورزیده‌اند که کشتار هزارهها در دوره امیر عبدالرحمان، پادشاه وقت افغانستان در قرن نوزدهم، باید به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته شود.
این کمیته به نقل از شاهدان و شرکت کنندگان این تحقیق گفته است که فرمان عبدالرحمن برای اعلام جهاد در برابر مردم هزاره به کشتار نزدیک به ۶۲ درصد از جمعیت این گروه قومی در میان سال‌های ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳ میلادی منجر شد.
در گزارش همچنین به نقل از شاهدان آمده است که بازماندگان قتل عام نیز از زمین‌های خود محروم و به بردگی گرفته شدند.
در بخشی از این گزارش که در ۳۶ صفحه تهیه شده آمده است: «کمیته به دقت به اظهارات افرادی که در این تحقیق شرکت کردند و شواهد قانع کننده‌ای که از آزار و اذیت تاریخی هزارهها در اواخر قرن ۱۹ ارائه کردند، گوش داده‌است.»
فعالان جامعه هزاره در یک کاروزار گسترده جهانی و در کشورهای مختلف جهان، از جامعه بین‌المللی خواسته اند که نسل‌کشی هزارهها را به رسمیت بشناسند. اخیرا در چندین کشور، فعالان جامعه هزاره و دیگر شهروندان افغانستان برای به رسمیت شناخته شدن نسل‌کشی هزارهها تجمع اعتراضی برگزاری کردند.
کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا در گزارش خود گفته است که اظهارات شاهدان و شواهدی به این کمیته ارائه شده است درباره نسل‌کشی مردم هزاره از ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳ «فهم جامعی از تاثیر پایدار آن و این که چگونه سکوت درباره این رویداد، عاملان آزار و اذیت هزارهها را قدرتمند ساخته است، فراهم کرد.»
تدوام آزار و اذیت مردم هزاره پس از قتل عام
کمیته‌ای روابط خارجی پارلمان کانادا در گزارش خود گفته است که بازگشت طالبان به قدرت نیز سبب شده است که «حقوق اساسی انسانی» شهروندان این کشور به ویژه زنان و دختران و اقلیت قومی هزاره نادیده گرفته شود.
بربنیاد گزارش، با تسلط دوباره گروه طالبان بر افغانستان، زندگی هزارهها در حاکمیت این گروه به گونه خاص تحت تأثیر قرار گرفته است.
این کمیته اعلام کرده است که آزار و اذیت هزارهها به دست طالبان، داعش خراسان و دیگر گروه‌های افراطی را به رسمیت می‌شناسد.
با توجه به ادامه حملات سازماندهی شده در برابر هزارهها، این کمیته می‌خواهد تمرکز باقی‌مانده این گزارش را بر حوادث اخیر و اقدام‌های پیشنهادی گواهان برای مقابله با این وضعیت معطوف کند.
در بخشی از این گزارش آمده که با بازگشت طالبان به قدرت، تهدیدهای امنیتی در برابر هزارهها افزایش یافته و این گروه قومی با حذف سیستماتیک از نهادهای دولتی مواجه‌اند.
کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا تاکید کرد که شهادت‌ها و شواهد ارائه شده به این کمیته، «به وضوح آسیب‌پذیری کنونی هزارهها در افغانستان را به تصویر کشید. زیرا، آن‌ها با تهدیدهای دایمی طالبان، داعش خراسان و سایر گروه‌های تروریستی روبرو هستند.»
این کمیته گفته است که با تسلط طالبان بر افغانستان، حقوق بشری مردم در آن کشور به خصوص حقوق بشری زنان، دختران و اقلیت‌های قومی و مذهبی به صورت گتسرده نقض می‌شود و هزارهها از این وضعیت بیشتر متأثر هستند.
در گزارش به حملات مرگبار گروه‌های افراطی برعلیه مردم هزاره اشاره شده و تصریح شده است که هزارهها مورد خشونت شدید طالبان و گروه‌های تندرو داشته و نیز در معرض کوچ اجباری قرار دارند.
پیش از این کانون وکلای دادگستری امریکا با تصویب قطعنامه‌ای از جامعه بین‌المللی خواسته بود که نسل‌کشی هزارهها را در افغانستان را به رسمیت بشناسند.
آنان از کشورهای جهان به ویژه از کانگرس و وزارت خارجه امریکا خواسته بودند به مسئولیت‌های بین‌المللی خود عمل کرده و با به رسمیت شناختن این نسل‌کشی، از تکرار آن جلوگیری کنند.
